Oververmoeid? Misschien borrelt er iets onder de oppervlakte
499
doorPriscilla Spee
Maak je je zorgen over je medewerker die vermoeid oogt en regelmatig een dagje vrij neemt? Misschien zit er meer achter dan dat je medewerker simpelweg te hard hebt gewerkt. Dat onderzochten we bij de volgende coachee, een lange hulpverlener. Hij komt bij mij, omdat hij ‘nu echt op zichzelf moet gaan letten’.
Hij heeft het druk. Hij werkt intensiever en vaker en maakt meer uren dan hij wil. Het is vermoeiend en in de laatste twee jaren namen zijn fysieke klachten en vermoeidheid toe. Ook de spanning in zijn schouders is verergerd. Hij heeft eerder begeleiding gehad, maar had vragen die er nog lagen naar de achtergrond geduwd. Daar wil hij nu wat mee, omdat hij merkt dat voor zich uit schuiven hem lichamelijk nekt.
In de derde sessie die we hebben, merk ik hoeveel onrust hij heeft. Ik vertel hem dat we als we onrustig zijn, we vooral ‘in ons hoofd’ zijn met onze gedachten. Dan hoeven we niet te voelen hoe het met ons is en hoeven we geen actie aan ons gevoel te verbinden. Dan lopen we vaak met ons hoofd als eerste naar voren (denken) en bungelen ons hart en onze voeten (voelen en acties) er achteraan. Dan vallen we een beetje voorover in elke stap en staan we niet stabiel.
Ga eens op één been staan
Voor zijn vraag ‘hoe kan ik beter op mezelf letten’, wil ik eerst zijn onrust helder maken en daarvoor kies ik een fysieke ingang. Ik stel voor om letterlijk contact met de aarde te maken. Dat doen we door op één been te gaan staan op zo’n manier dat je toch staat als een huis en dat te voelen. Bij de eerste poging valt hij direct om. Dan laat ik hem zien dat aarden en staan als een huis begint vanaf je voeten. Met je voeten druk je jezelf omhoog en dan kan je je houding stabiliseren. Hij is aandachtig met de oefening bezig en staat steeds steviger.
‘Hoe voel je je nu?’, vraag ik aan hem. ‘Steviger’ zegt hij, ‘daadkrachtiger en duidelijker.’ Vervolgens stel ik hem voor om met deze kracht rond te lopen, telkens als een huis op zijn standbeen staan en met het bewegende been krachtig afdrukken op de grond. Hij wordt meer aanwezig en voelt zich meer man. Als we vervolgens in gesprek gaan, blijkt dat de oefening een dieperliggende emotie heeft opgeroepen: hij is boos.
Boosheid onderzoeken
Hij wil grenzen stellen in zijn werk, maar dat moffelt hij snel weg met woorden die zijn boosheid relativeren. ‘Het lijkt alsof er een lading op boos zijn ligt en dat je daarom uit je lichaam vertrekt en liever in je hoofd bent.’, zeg ik. ‘Dan helpt een fysieke oefening je om je daarvan bewust te maken en je terug in je lichaam te brengen. Maar als je die boosheid niet onderzoekt, blijf je bang voor de boosheid en uit je lichaam vertrekken. Als je die boosheid onderzoekt, is die minder eng. Als je minder bang bent voor je boosheid, hoef je die niet weg te poetsen met relativerende woorden, onrustig worden en overwerkt raken met de lichamelijke klachten die daarbij horen.’
‘Sta je ervoor open om een laag dieper te gaan?’, vraag ik. Met deze aanwezigheid in zijn lijf en in zijn gevoel gaan we over op een volgende oefening: de lading die ligt op de boosheid onderzoeken met een opstelling van zijn familie. Dat doen we met A4’tjes op de grond. In de opstelling blijkt dat het uiten van gevoelens, zoals boosheid, bij zijn vader, moeder en grootouders niet was toegestaan. Hierdoor vluchtten zeker vader en opa in drukte, onrust en doen. Dat heeft hij overgenomen.
Geen naar mens, integendeel!
‘Is er iemand in de bredere familie die boosheid wel kon uiten?’, vraag ik hem. Zijn oma die hij weinig zag, zegt hij. Zijn ogen klaren op. Zij kon goed haar grenzen aangeven. Daarmee werd ze geen naar mens, integendeel! Zij was vriendelijk en duidelijk en degene die oprechte interesse in hem had.
Er lijkt een kwartje te vallen. Boosheid toestaan maakt je geen naar mens, maar brengt juist duidelijkheid en nadat je jezelf serieus hebt genomen, zie je eindelijk de ander staan. Dit wist hij vanuit zijn vak als hulpverlener, maar door de fysieke oefening kan dit inzicht nu in zijn hart en in zijn voeten landen. Hij heeft de kracht van boosheid in zijn voeten gevoeld in de eerste oefening en in zijn hart door de tweede oefening. ‘Er is iets veranderd’ zegt hij met een sprankeling in zijn ogen en een verbaasde lach.
De onrust is even neergedaald. Met een stevige tred stapt hij de kamer uit.
Heb jij het ook zo druk en lichamelijke klachten? Ik help je graag om daar een uitweg uit te vinden! Herken je jouw medewerker in dit verhaal? Bel me op 06-42294259 of mail me op priscilla@speecoaching-training.nl
De sessies waarover ik schrijf zijn echt gebeurd en coachees geven toestemming voor het plaatsen van de blogs.
Foto door Jon Flobrant op Unsplash
Meer lezen over wat je kunt doen als je energie weglekt? Kijk hier
499